Workshop voorbewerken voor spuiten gevolgd

Het jongerenregister van de Volvo Klassieker vereniging organiseerde een workshop voorbewerken voor het overspuiten van een auto. Dit om kennis te maken met wat je zelf al kunt doen aan voorbereiding om het overspuiten wat goedkoper te maken. We waren te gast bij de familie Boonen. Adrienne heeft met haar vader Evert een Amazon volledig thuis gerestaureerd, inclusief strakmaken en spuiten. In 2014 won ze met deze auto tijdens het 44 jarige jubileum van de club de eerste prijs in de categorie dagelijks gebruik tijdens het concours ‘d elegance. (Bron foto: Volvo Klassieker Magazine nummer 45, 2014 [fusion_builder_container hundred_percent=”yes” overflow=”visible”][fusion_builder_row][fusion_builder_column type=”1_1″ background_position=”left top” background_color=”” border_size=”” border_color=”” border_style=”solid” spacing=”yes” background_image=”” background_repeat=”no-repeat” padding=”” margin_top=”0px” margin_bottom=”0px” class=”” id=”” animation_type=”” animation_speed=”0.3″ animation_direction=”left” hide_on_mobile=”no” center_content=”no” min_height=”none”][download alleen voor leden])

In 2011 heb ik een poging gedaan om mijn groene 1800ES zelf strak te maken. Dat viel me toen nog flink tegen en nam me voor om dat niet nog een keer zelf te doen. Toch zou het leuk zijn om mijn schuurvondst combi low budget van een ander kleurtje te voorzien.

Deze workshop was dus een uitgelezen kans om van een ervaringsdeskundige wat tips en aanwijzingen te krijgen. Evert heeft jarenlang gewerkt als spuiter en kon ons dus veel nuttige informatie geven en dingen voordoen. Het programma bestond uit twee delen:

1. roest verwijderen en gelaste stukken voorbewerken
2. kleine deukjes verwijderen en strak maken van de auto

Er was veel gelegenheid om vragen te stellen waardoor het een interactieve workshop op maat werd. Ook leuk om de anderen van het weer eens gezien te hebben.

Roest verwijderen en gelaste stukken voorbewerken

Hieronder een samenvatting van de dingen die ik uit de sessie heb opgepikt aangevuld met zaken die ik eerder zelf al had uitgezocht.

Disclaimer: gebruik van het onderstaande advies uit de workshop is voor eigen risico

Globaal geldt de volgende workflow voor het voorbereiden voor overspuiten:

1. Slechte plekken kaalschuren tot blanke plaat

Dit gaat het beste met een excentrisch roterende schuurmachine omdat deze het meeste afneemt. Je kunt dan beginnen met korrel 80. Een machine op lucht van de Lidl volstaat prima, maar gebruikt wel veel lucht en dus energie. Een aanrader is een machine van Rupes en die kun je prima tweedehands kopen. Vaak zijn schuurproducten van 3M het beste.

Als je de auto niet helemaal kaal maakt, is het van belang om er een goed verloop in te schuren.

Als je niet kunt of wilt stralen, kun je bij eventuele roestplekjes een 3M Clean & Strip borstel gebruiken. Ik kocht er een tijd terug een bij Blankers.

Die kan gewoon op de boormachine. Wel is het van belang dat je niet teveel op één plaats en niet te lang schuurt. Het brengt toch nog vrij veel warmte in. Deze borstel is slijtvast en laat het metaal zo goed als in tact.

Hoewel het het mooiste zou zijn om de allerlaatste zwarte puntjes ook weg te krabben of stralen, zou je hier al wel een goede epoxyprimer overheen kunnen doen.

2. Lasnaden afslijpen

Van mijn straler/strakmaker/spuiter had ik al een aantal handige tips gekregen met betrekking tot het afwerken van de lasnaden. Hij raadde aan om de kopse kant van een afbraamschijf te gebruiken. Het voordeel hiervan is dat je de omliggende plaat nauwelijks raakt. Dat is met een lamellenschijf wel het geval, want die vouwt zich als het ware om de las heen.

Evert had nog een andere tip, namelijk een 3M Cubitron 982 schijf met fiber onderlegger. Deze hebben nog een veel grotere afname capaciteit (dus slijpt veel sneller).

Update: Daarmee lijken ze erg aantrekkelijk, maar geheel ongevaarlijk zijn ze niet (zie reactie hieronder van Twan). De fiberschijven kunnen happen in randen en omdat ze al voorgestanst zijn in het midden is centreren lastiger dan met een reguliere slijpschijf. De beoogde leverancier liet weten dat ze vooral zijn bedoeld voor het afwerken van grote vlakke stalen oppervlaktes. Daarmee laat ik ze toch maar even links liggen. Een auto heeft veel randjes en echt goedkoop zijn de schijven niet. Dan maar wat langer slijpen, veiligheid eerst.

Kleine deukjes verwijderen en strak maken van de auto

Zodra je een roestvrije basis hebt, kun je aan de slag met het opbouwen van het systeem. Evert raadde het gebruik van een goede epoxyprimer aan.

1. Epoxyprimer

Geen enkel laksysteem is helemaal dicht. Er komt dus altijd wat vocht/lucht doorheen. Daarom is een goede grondverf/primer van groot belang. Epoxyprimer is vrijwel dicht, roestwerend en je kunt het op allerlei andere lagen aan kunt brengen en er ook weer met diverse producten op verder. Evert raadde dan ook aan om altijd eerst epoxyprimer aan te brengen. Door dit eerst op de kale plaat en in het bijzonder op lasnaden van nieuw ingelaste stukken aan te brengen, voorkom je dat de eventuele plamuur vanaf de achterzijde door de lasnaad heen vocht kan aantrekken. Hij raadde Sigmacover 280 epoxyprimer uit de scheepvaart aan. Een van de betere primers én niet duur. Na wat research vond ik bij Marine Discounter een goede deal van 4 liter voor € 46,95. Omdat dit 2 componenten primer is op basis van epoxy met polyamide verharder is een mengbeker met voorgedrukte mengverhoudingen (zoals deze bij diezelfde webshop) erg handig.

Deze epoxyprimer kun je spuiten (met een vrij grote spuit opening), maar ook met de roller of kwast aanbrengen.

2. Plamuren

Plamuur heb je in allerlei soorten en merken. Vroeger had plamuur als nadeel dat het hygroscopisch was, met andere woorden, het trekt vocht aan. Tegenwoordig zijn de plamuren sterk verbeterd en heb je hier veel minder last van. Wel zijn er soorten die in meer en mindere mate uitzakken.

Aluminium 12 ofwel ALSI12
Deze plamuur wordt zeer hard. Daardoor is hij bij uitstek geschikt voor het vullen van putjes in lasnaden. Dat hij zo hard wordt heeft ook meteen een nadeel, hij is niet door schuren na te behandelen maar moet geslepen worden.  Bijvoorbeeld Drebasel. Zij schrijven over het product:

Deze plamuur is uitermate geschikt als tinvervangend product. De plamuur is hittebestendig tot temperaturen van 200°C en onvergelijkbaar met andere plamuren. Het is makkelijk aan te brengen, is binnen 10 minuten uitgehard en heeft zeer goede roestwerende eigenschappen. DEBRASEL PbSn REPLACER wordt zo hard dat het ook mogelijk is om afgebroken hoeken op carrosseriedelen te repareren of om schroefgaten op te vullen en er nieuw schroefdraad in te tappen.

Ook van mijn spuiter had ik al doorgekregen dat hij tegenwoordig liever met plamuur werk dan tin. Dit omdat het bij tin, zelfs bij gebruik van zuurvrije pasta, van cruciaal belang is om goed te verwarmen. En ook dan breng je weer warme in, wat niet echt wenselijk is.

Aluminium plamuur
Ofwel bijvoorbeeld ‘metal putty’ van Motip. Deze is nog wel goed in vorm te schuren, maar ook vrij hard en zakt weinig na. Hierdoor is hij bij uitstek geschikt voor gebruik op staande delen en grotere diktes. Motip heeft het zelfs over diktes tot 2 cm. Je moet het dan uiteraard wel in meerdere lagen aanbrengen.

Vulplamuur
Hier wordt dan polyester plamuur bedoeld. Met dit type plamuur heeft Evert ook een demonstratie gegeven op een motorkap. Hij had de plamuur al een dag eerder aangebracht zodat het goed kon drogen.

Het plamuurmes
Voor wat betreft het plamuurmes heb je verschillende soorten. Traditioneel werd er gewerkt met het zogenaamde Duitse plamuurmes. Deze heeft een schuine aflopende voorkant zodat hij recht uitkomt als je je duim aan de lange kant zet. Tegenwoordig wordt ook vaak gewerkt met de (kleinere) Japanse plamuurmessen. Voor rondingen kan een plamuurrubber erg handig zijn (overigens ook te gebruiken voor het nat schuren van rondingen).

3. Schuren

Het schuren kan weer met de machine, maar dan wordt het niet echt strak. Je kunt natuurlijk wel eerst de echt overtollige plamuur met een machine doen. Daarna neem je een schuurplank met korrel 80 of 120 en schuur je de plek. Hierbij is het van belang om niet teveel te duwen omdat je dan de plaat vaak vervormt.

Hij gaf aan dat het het mooiste is om een schuurplank te hebben die net zo lang is als je plamuurplek. Op die manier is het het ‘makkelijkst’ om de plek strak te krijgen. Ook hierbij is een goed verloop naar alle kanten van belang. Hij gaf als tip om ernaar te streven om geen blanke metaal plekken in je plamuurvlak te creëren. Mocht je dat krijgen, dan weer opnieuw plamuur aanbrengen. Op die manier kun je namelijk aan het patroon zien of je genoeg geschuurd hebt omdat het voor een beginner haast onmogelijk is om het te voelen.

Als manier om tussentijds te kunnen controleren of het al strak begint te worden gaf hij als tip om dan wat zwarte verf (met een goedkope spuitbus van de Action) te vernevelen en dan weer verder te schuren.

Daar waar de verf nog blijft zitten, heb je dus nog een deuk of schuurstrepen.

De korrel 120 is te grof om de grondlaag aan te kunnen brengen. Je moet dan dus met korrel 180 naschuren. Daarna nog met een schuurmachine met korrel 240 naschuren, maar dan wel met een soft interface pad.

4. Grondlaag

Zodra de auto strak is, kun je hem in de grondlaag zetten. Hiervoor raadde Evert wederom dezelfde epoxyprimer aan. Daarna (afhankelijk van de temperatuur) meerdere dagen laten drogen/uitharden. Het is aan te raden om ook hier ter controle eerst zwarte verf op de hele auto te nevelen. Dan eerst de plamuur plekken met een blok nog even naschuren met korrel 240 of 360. Zo weet je zeker dat het eindresultaat mooi strak is. Daarna de hele auto naschuren met machine met korrel 400 of eventueel 500. Ook daar helpt de zwarte nevel weer ter controle.

Daarna is de auto klaar om te laten spuiten. Overigens kan het raadzaam zijn om vooraf al even met de beoogde spuiter te overleggen over de opbouw van het systeem. Het kan zijn dat een spuiter andere voorkeuren heeft, bijvoorbeeld wat betreft de laatste grondlaag voor de eindlak.

Quick fix: alleen opfrissen

In geval van mijn schuurvondst combi zou ik het leuk vinden om hem een andere kleur te geven, maar ben ik niet van plan om hem overal tot op het blanke metaal kaal te halen. En waar de lak nog goed is, waarom zou je?

In dat geval zou je kunnen volstaan met waterproof schuren met korrel 1000 of 1200. Wel met een schuurblokje! Door het blokje kun je zien aan het (niet) dof worden van de lak waar nog eventuele deuken zitten. Deze kun je dan nog plamuren (desnoods over de bestaande lak al is dat eigenlijk niet ideaal) of gewoon toch even drukken op het schuurblokje waardoor de deuk blijft zitten, maar wel geschuurd wordt.

Startset boodschappenlijst

Een aantal dingen had ik al gekocht, maar hierbij nog even een samenvatting van de benodigdheden voor een startset om zelf te kunnen beginnen met voorbewerken voor het overspuiten:

Wat heb je nodig?	Webshop	Kosten
3M Clean and strip borstel (paars), eventueel aangevuld met opspanstift als je die nog niet hebt	Blankers	15,29 + evt 9,60
Sigmacover 280 epoxyprimer (4 liter)	Marinediscounter	46,95
Mengbeker met voorgedrukte mengverhoudingen	Marinediscounter	300 ml = 0,35 1 ltr = 0,85
Debrasel ALSI12 plamuur	CROP	31,15
Motip Metal Putty (1000 gr)	TS24	15,95
Polyesther vulplamuur (500 gr)	CROP	9,19
Handschuurblok	CROP	15,73
Handschuurvijl (70×235 versie)	CROP	16,92
Soft interface pad (150mm met 15 gaten), 4 stuks	Nonpaintstore	33,34
Handschuurblok voor waterproof	CROP	12,21
Plamuurmes Duits model (12 cm), 2 stuks is handig	CROP	3,29
Plamuurrubber	CROP	0,94
Spuitbus zwart	Action

Schuurpapier

Zoveel mogelijk 3M op een rij gezet. Indasa Redline is goed B-merk als alternatief voor 3M. In deze Sikkens Systeem info – Laksystemen voor Oldtimers documentatie (dank voor de tip Yves, ook handig), staat ook:

Bespaar uzelf veel ergernis en gebruik kwalitatief goed schuurpapier, zoals 3M type 255 P of Mirka Gold.

Gebruik	Product	Webshop	Kosten
P120 schuren plamuur machine	3M Hookit 255+. 150 mm (14+1) per 100 stuks NB: Let op het gaten patroon voor jouw machine!	Importwegner	35,09
P120 schuren plamuur handmatig	3M 255P Fre-Cut production schuurpapier droog 50 vel	Nonpaintstore	30,35
P240 naschuren machine	3M Hookit 255+. 150mm (14+1) per 100 stuks NB: Let op het gaten patroon voor jouw machine!	Importwegner	35,09
P240 naschuren handmatig op een plank	3M 622 Fre-Cut schuurpapier 100 vel	Nonpaintstore	54,81
P240 Softback voor naschuren uit de hand	FINIXA Softback Flexibel Foam Schuurpads op rol 115mm	CROP	34,57
P500 eindschuren machine	3M Hookit 255+. 150 mm (14+1) per 100 stuks	Importwegner	35,09
P500 Softback voor eindschuren lastige plekken uit de hand	FINIXA Softback Flexibel Foam Schuurpads op rol 115mm	CROP	34,57
P1800 natschuren	MIRKA Waterproof Schuurpapier 230x280mm (50 vel)	CROP	29,05

Andere mogelijk interessante shop is prolac.nl, ook voor betaalbare 2K lakken.

Daarnaast natuurlijk de benodigde persoonlijke beschermingsmiddelen. De handschuurvijl en het hanschuurblok kun je natuurlijk ook zelf maken met wat klossen en plaatjes hout. Om het schuurpapier vast te zetten kun je dan bijvoorbeeld een papierklem gebruiken (= goedkoper schuurpapier) of klittenband (bijv. Velcro HD).

Suggesties en aanvullingen zijn welkom!

Dankwoord

Hierbij nogmaals dank aan de familie Boonen voor de gastvrijheid, Evert voor het delen van zijn kennis en ervaring en het Jongerenregister voor de organisatie van deze dag.

Het heeft er in mijn geval wel toe geleid dat ik mijn schuurvondst combi zelf durf te gaan voorbereiden om hem low-budget over te laten spuiten.

Met mijn elektrische combi in wording durf ik dat niet aan. Daarvoor ga ik naar Carrosseriebouw Jansen voor het hele traject van laten stralen, vlamverzinken, strakmaken en spuiten.[/fusion_builder_column][/fusion_builder_row][/fusion_builder_container]